Wraz z postępującą ofensywą armii czerwonej w drugiej połowie 1944 r. w Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego (dalej MBP) utworzono siedem grup operacyjnych, których celem było tworzenie Wojewódzkich i Powiatowych Urzędów Bezpieczeństwa Publicznego (dalej PUBP). Grupa mająca zająć się organizacją struktur na terenie województwa łódzkiego liczyła 94 osoby. Jej kierownikiem został płk. Mieczysław Moczar. Członkowie grupy musieli posiadać „atestat mundurowy i zbrojeniowy, dwie pary bielizny, ręcznik, łyżkę, kociołek i plecak oraz przydział wyżywienia na 15 dni. W Kutnie PUBP powstał w marcu 1945 r. Jego pierwszym kierownikiem był kpt. Stanisław Achramowicz, a jego zastępcą por. Mitrus .
Do walki z kościołem katolickim powołano Wydział V Departamentu V Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (dalej: MBP), istniał do 1953 r. .
Działalność operacyjna V Departamentu polegała na prowadzeniu czynności rozpoznawczych struktur i ludzi Kościoła poprzez pozyskiwanie informatorów i agentów, stosowanie podsłuchów telefonicznych, kontrolę korespondencji, zatrzymania, przesłuchania, inspirowanie antykościelnych działań propagandowych. Działania aparatu bezpieczeństwa systematycznie porządkowano poprzez kolejne instrukcje: w sprawie ewidencji duchowieństwa, pracy z agentami w środowisku duchowieństwa, tworzenie teczek „obserwacyjno – agenturalnych” w celu wytypowania przyszłych agentów i informatorów .
dr Jacek Saramonowicz
cały artykuł do pobrania w pdf
Antykościelna-działalność-PUBP-w-Kutnie-w-latach-1945-61
