BOWBELSKI STRZEŻYSŁAW, architekt, inżynier, społecznik

Urodził się 30 listopada 1877 roku w Mińsku na Litwie. Był synem Seweryna i Teofili z rodziny mieszczańskiej. W Kutnie pełnił funkcję inżyniera powiatowego. Był projektantem i architektem neogotyckiego kościoła pw. św. Stanisława Biskupa w Kutnie-Łąkoszynie w latach 1909-1912. W 1921 r. podjął się, na prośbę ks. dziekana Edwarda Szczodrowskiego, prowadzenia budowy kościoła w Gostyninie. Protegował go też projektant gostynińskiego kościoła Jarosław Wojciechowski, który objął stanowisko naczelnika Wydziału Zabytków i Muzeów w Ministerstwie Sztuki i Kultury i nie mógł dalej zajmować się budową. O Bowbelskim napisał: „Miło mi było dowiedzieć się, że wybór w danym wypadku padł na kolegę Bowbelskiego, którego prace w dziedzinie budownictwa kościelnego są chlubnie znane”. Po odzyskaniu niepodległości wystąpił z inicjatywą nadbudowy drugiego piętra oraz budowy skrzydła z szatnią i salą gimnastyczną Gimnazjum Realnego w Kutnie, późniejszego Gimnazjum im. J.H. Dąbrowskiego. Rozbudowę szkoły wg planu Strzeżysława Bowbelskiego rozpoczęto w 1923 roku. Bowbelski znany był też z działalności społecznej. Był członkiem komisji wyborczej podczas wyborów do IV Dumy w Kutnie w 1912 roku. W grudniu 1919 roku został wybrany do Rady Miejskiej z Bezpartyjnej Listy Chrześcijańskiej (ZLN), negocjował w proteście robotników niezadowolonych ze stanu aprowizacji w Kutnie. Od 1913 r. był też członkiem rady nadzorczej Towarzystwa Wzajemnego Kredytu i sekretarzem Rady Miejskiej Opiekuńczej na powiat kutnowski i gostyniński. Był też członkiem Komitetu Obywatelskiego, który zawiązał się 4 sierpnia 1914 roku. W 1921 roku został członkiem zarządu najstarszej kutnowskiej spółdzielni „Kutnowianka”. W 1920 roku wygłaszał odczyty w ramach Polskiej Macierzy Szkolnej w Kutnie. Zmarł 7 maja 1957 roku. Pochowany jest na Powązkach w Warszawie. Żoną Strzeżysława Bowbelskiego była Helena z Nebelskich. W latach 1918-1924 prowadziła liceum żeńskie w gmachu Gimnazjum im. J.H. Dąbrowskiego w Kutnie. Należała do POW. Zmarła 15 marca 1928 roku. Pochowana jest w grobie rodzinnym na Powązkach. Bowbelscy mieli dwoje dzieci – Helenę Bowbelską, urodzoną w Płońsku 4 października 1904 roku. Działała od 1942 roku w konspiracji w Armii Krajowej – pseud. „Wolańska” i „Halina”. Walczyła w powstaniu warszawskim – Grupa „Północ”, zgrupowanie „Róg”, 12 kompania WSOP. Zmarła 2 lipca 1978 roku. Syn Strzeżysław Szymon Bowbelski urodził się w Płocku w 1906 roku. Brał udział w powstaniu warszawskim w stopniu por. Zginął w 1944 roku. Pochowany jest w rodzinnym grobowcu wraz z rodzicami na Powązkach.

Barbara Konarska-Pabiniak

Źródła:

Przywrócić pamięć. Album kutnowski : katalog wystawy w Kutnowskim Domu Kultury. Red. T. Mosingiewicz, J. Leśniewska, Kutno 2008, s. 8; J. Saramonowicz, Życie społeczno-polityczne Kutna w latach 1918-1939, [w:] Kutno poprzez wieki. Pod red. J. Szymczaka, Kutno-Łódź 2011, T. 1, s. 487-590; tamże: J. Kita, Kutnianie wobec wydarzeń politycznych, s. 437, tamże: J. Saramonowicz, Życie gospodarcze Kutna w dwudziestoleciu międzywojennym, s. 603, tamże: M. Walburg, Oświata i kultura w latach 1918-1939, s. 620-621, 625; tamże T. 2: G. Kin-Rzymkowska, Rozwój przestrzenny miasta, urbanistyka i architektura, zabytki, s. 470; J. Saramonowicz, Kutno i powiat kutnowski w II Rzeczypospolitej, Kutno 2012, s. 61, 63, 79, 102, 269, 332, 356; J. Saramonowicz, Komitet Obywatelski na trudne czasy, [w:] „Lokalna Gazeta Kutna i Regionu” 2014, nr 270, s. 7 z 31 VII 2014 r.; C. Wojszycki, Tydzień Żychliński, „Łowiczanin” 1914, nr 29, s. 6, 7 z 17 VII 1914 r.; J. Bigus, Historia budowy kościoła w Gostyninie w pierwszej połowie XX wieku, „Rocznik Gostyniński” 2015, nr 4.