Zamach majowy Józefa Piłsudskiego skłonił przywódców obozu narodowego do sięgnięcia po pozaparlamentarne metody działania, w walce z sanacją, o odebranie jej władzy. W grudniu 1926 roku Roman Dmowski utworzył Obóz Wielkiej Polski (OWP), organizację mająca na celu pozaparlamentarną konsolidację prawicy. W deklaracji ideowej mocno podkreślano więź narodu z Kościołem Katolickim i przywiązanie do tradycji. Postulowano stworzenie silnego państwa narodowego, a także głoszono hasła walki z bezprawiem, anarchią i komunizmem.
Doktor Antoni Troczewski, przywódca kutnowskiego obozu narodowego, poparł projekt stworzenia OWP. 23 stycznia 1927 roku, w mieszkaniu doktora przy ul. Narutowicza, odbyło się zebranie organizacyjne OWP, podczas którego wybrano Mieczysława Fijałkowskiego (znanego komediopisarza i ziemianina ze Skłót) na oboźnego powiatowego.
Zasady organizacyjne i ideologię OWP w lutym 1927 roku na zebraniu w sali teatru Kutnie, przedstawił współorganizator obozu Wojciech Jaxa – Bąkowski z Warszawy. OWP był zbudowany hierarchicznie, wszelkie władze powoływano przez mianowanie. Na czele organizacji stał wielki oboźny, którym był R. Dmowski. Obszar Polski podzielono na 6 dzielnic, te zaś na województwa, okręgi lub ziemie i powiaty. Najniższą jednostką organizacyjną była placówka. Na czele każdej organizacji terenowej stał oboźny. Istniały również rady i zarządy, które miały tylko funkcje doradcze. W Kutnie członkowie OWP rekrutowali się głównie spośród działaczy ZLN i Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” liczącego wówczas w Kutnie ok. 500 członków.
Pod koniec lutego i w marcu 1927 roku odbyło się szereg zebrań dyskusyjnych, kutnowscy działacze wzięli udział w zjeździe dzielnicowym OWP w Warszawie.
W strukturach organizacyjnych obozu wyodrębniono tzw. „ruch młodych”. Cieszył się on dużym poparciem A. Troczewskiego, który właśnie w młodzieży upatrywał przyszłość obozu narodowego. W październiku 1927 roku w zjeździe „młodych” w Warszawie brało udział 30 delegatów z Kutna. W sierpniu 1928 roku odbył się pierwszy powiatowy zjazd „młodych”, z udziałem delegatów z powiatu gostynińskiego i łęczyckiego. Referat o roli OWP wygłosił W. Jaxa – Bąkowski. W zjeździe uczestniczyli również posłowie Mieczysław Fijałkowski i Karol Wierczak (członkowie Wielkiej Rady OWP).
Kutnowscy „młodzi” organizowali zebrania z udziałem W. Domańskiego i B. Piaseckiego z Warszawy, podczas których sytuację polityczną w kraju, w tym szczególnej krytyce poddano projekt nowej konstytucji przedstawiony przez sanację. W lutym 1929 roku „młodzi” zorganizowali akcję pn. „tydzień antykomunistyczny”, która miała uzmysłowić społeczeństwu niebezpieczeństwo komunizmu i konieczność organizowania się do walki z „czerwonym wrogiem Polski”. Członkowie kutnowskiej placówki urządzali odczyty dotyczące kwestii żydowskiej, masonerii i polityki międzynarodowej. Na ulicach pojawiały się ulotki o tematyce żydowskiej, a na słupach i murach miasta malowano hasła OWP.
Władze sanacyjne, pod różnymi pretekstami, starały się utrudniać działalność OWP. Ostatecznie, w marcu 1933 roku, na podstawie decyzji MSW rozwiązano organizację na terenie całego kraju z powodu: „… inspirowania ekscesów i zaburzeń, podsycania nienawiści partyjnej i rasowej, urządzania demonstracji i zgromadzeń z wyraźnym zamiarem podburzania ludności przeciwko władzom państwowym”. Starosta kutnowski, wykonując polecenie władz, rozwiązał także kutnowską placówkę OWP. Członkowie rozwiązanej organizacji zasilili sekcję „młodych” SN w Kutnie (w 1934 roku sekcja liczyła 50 członków). Aktywnym działaczem kutnowskich „młodych” był student J. Marchlewski, siostrzeniec posła M. Fijałkowskiego.
dr Jacek Saramonowicz
