Formowanie 2 Pułku Mazurów w Kutnie
29 listopada 1830 roku grupa młodych kadetów, na czele z o ppor. Piotrem Wysockim instruktorem musztry w Szkole Podchorążych Piechoty rozpoczęła powstanie przeciwko Rosji. 27 listopada 1815 roku, 15 lat wcześniej, ówczesny car rosyjski Aleksander I podpisał ostateczny tekst konstytucji Królestwa Polskiego. Po 20 latach od III rozbioru Rzeczypospolitej, w 1815 roku na mapę Europy wracało Królestwo Polskie. Decyzja cara… Kontynuuj czytanie Formowanie 2 Pułku Mazurów w Kutnie
Budowa linii kolejowej warszawsko – bydgoskiej i pierwszy pociąg w Kutnie.
W grudniu 1861 roku do Kutna z Łowicza przybył pierwszy pociąg. W ten sposób miasto uzyskało połączenie Kolejowe z Warszawą, a zarazem ogromną szansę dalszego rozwoju. Niewiele brakowało jednak, aby komunikacyjne i gospodarcze losy Kutna potoczyłyby się inaczej. Pierwotnie planowano przebieg linii kolejowej do Włocławka i Bydgoszczy przez Gostynin i Kowal. W zbiorach Muzeum Regionalnego w Kutnie znajdują się plany… Kontynuuj czytanie Budowa linii kolejowej warszawsko – bydgoskiej i pierwszy pociąg w Kutnie.
Cesarski obiad w Kutnie
W grudniu 1812 roku Napoleon Bonaparte zostawił resztki rozbitej wielkiej armii, po przegranej kampanii wojennej w Rosji, i z najbliższymi towarzyszami wracał do Francji. Trasa powrotu cesarza wiodła przez Warszawę i Poznań. Wśród jego towarzyszy był Armand Caulaincourt – generał i francuski ambasador w Rosji, który w szczegółach opisał całą podróż, w tym również przymusowy postój w Kutnie w dniu… Kontynuuj czytanie Cesarski obiad w Kutnie
Cukrownia „Konstancja” – chluba kutnowskiego przemysłu w XIX w.
28 września 1857 roku Towarzystwo Akcyjne Drogi Żelaznej Warszawsko – Wiedeńskiej otrzymało akt na budowę linii kolejowej z Łowicza do Bydgoszczy, której trasa miała przebiegać przez Kutno. Towarzystwem kierował warszawski bankier Herman Epstein. Pochodził on z zamożnej rodziny kupieckiej. W 1836 roku został administratorem ceł Królestwa Polskiego, a w 1841 roku, radcą handlowym. Uczestniczył w obradach Rządowej Komisji Skarbu, poświęconych… Kontynuuj czytanie Cukrownia „Konstancja” – chluba kutnowskiego przemysłu w XIX w.
Działalność senatora Macieja Wodzińskiego w czasie powstania listopadowego
29 listopada 1830 roku grupa młodych kadetów Szkoły Podchorążych Piechoty, na czele z ppor. Piotrem Wysockim, rozpoczęła powstanie przeciwko Rosji, a 25 stycznia 1831 roku Sejm Królestwa Polskiego zdetronizował cara Mikołaja I. Pod aktem detronizacji podpisał się również senator Maciej Wodziński, właściciel Gołębiewa koło Kutna. 15 lat wcześniej ówczesny car Aleksander I utworzył zależne od Rosji Królestwo Polskie, którego sam… Kontynuuj czytanie Działalność senatora Macieja Wodzińskiego w czasie powstania listopadowego
Powstańcza kapliczka przy ul. Łęczyckiej
Przy ulicy Łęczyckiej w Kutnie znajduje się kapliczka upamiętniająca poległych powstańców styczniowych, której wieloletnim opiekunem był śp. ks. Jan Sposób, honorowy obywatel miasta Kutna. Na ścianach kapliczki wmurowane są dwie tabliczki pamiątkowe z nazwiskami Feliksa Woźniaka i Rocha Terebińskiego. Budowniczym pierwotnej kapliczki w II połowie XIX w. był Wojciech Andrysiewicz, mieszkający we wsi Dudki (dziś ul. Łęczycka za kapliczką), który… Kontynuuj czytanie Powstańcza kapliczka przy ul. Łęczyckiej
Podpis dziedzica Kutna pod aktem detronizacji cara Mikołaja I
190 lat temu, 25 stycznia 1831 roku sejm Królestwa Polskiego zdetronizował cara Mikołaja, a 29 stycznia uchwalił ustawę o Rządzie Narodowym. Jednym z sygnatariuszy uchwały był również Antoni Gliszczyński, właściciel dóbr kutnowskich. Antoni Gliszczyński w okresie Księstwa Warszawskiego był prefektem departamentu bydgoskiego. Jego żoną była Franciszka Rzętkowska, dziedziczka dóbr kutnowskich, która po śmierci ojca w 1813 roku została właścicielką Kutna.… Kontynuuj czytanie Podpis dziedzica Kutna pod aktem detronizacji cara Mikołaja I
Ks. Teofil Światłowski, powstańczy kapłan z Kutna
130 lat temu, w szpitalu św. Jana Bożego w Warszawie, zmarł ks. Teofil Światłowski powstańczy wikary z Kutna, który za działalność patriotyczną w okresie powstania styczniowego został zesłany na Syberię, skąd powrócił dopiero po 20 latach. Ks. Teofil Światłowski urodził się w 1827 roku. Święcenia kapłańskie przyjął w 1853 roku, a w 1859 roku przybył do Kutna i objął funkcję… Kontynuuj czytanie Ks. Teofil Światłowski, powstańczy kapłan z Kutna
W lipcu 1897 roku mieszkańcy Kutna byli świadkami przejazdu przez miasto pierwszego „powozu bez koni”. Był to samochód marki Peugeot prowadzony przez Stanisława Grodzkiego. Ten warszawski automobilista w dniu 24 lipca planował wziąć udział w wyścigu samochodowym Paryż – Dieppe, organizowanym przez „Figaro” i „Journal de Sport”. Całą podróż podzielił na 11 etapów, a pierwszy nocleg przewidział w Kutnie. Stanisława… Kontynuuj czytanie Pierwszy samochód na ulicach Kutna
Kutnowskie wątki w powieści Marii Dąbrowskiej „Noce i dnie”
W 1889 roku rodzice Marii Dąbrowskiej przeprowadzili się do Russowa koło Kalisza, gdzie jej ojciec Józef objął posadę administratora. Russów to literacki pierwowzór Serbinowa. Właścicielką majątku była tajemnicza Hildegarda Mniewska mieszkająca w Paryżu, czyli literacka Letycja Mioduska, w rzeczywistości druga żona dziedzica dóbr kutnowskich Witolda Mniewskiego, Witold Mniewski prowadził wystawne i beztroskie życie, o którym Jan hrabia Moszyński pisał: „…Dziedzic Kutna zaś… Kontynuuj czytanie Kutnowskie wątki w powieści Marii Dąbrowskiej „Noce i dnie”
Negocjacje ws. sprzedaży powinności dominialnych mieszkańców Kutna
Kutno, od czasów średniowiecza było miastem prywatnym Kucieńskich, a pod koniec XVII wieku znalazło się, w posiadaniu Zamoyskich. W 1766 roku ówczesny kanclerz wielki koronny Andrzej Zamoyski wystarał się, u króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, o nowy przywilej lokacyjny dla miasta, na podstawie którego rok później opracował szczegółową ordynacją miejską. Regulowała ona najważniejsze dziedziny życia mieszkańców Kutna i stała się podstawą… Kontynuuj czytanie Negocjacje ws. sprzedaży powinności dominialnych mieszkańców Kutna
Wzorowe gospodarstwo dziedzica dóbr kutnowskich Stanisława Zawadzkiego
130 lat temu, 31 marca 1891 roku w Nicei, po długiej i ciężkiej chorobie zmarł właściciel dóbr kutnowskich Stanisław Zawadzki. W ciągu kilkunastu lat podupadające dobra kutnowskie, które nabył w 1872 roku od Witolda Mniewskiego, zamienił we wzorowe gospodarstwo, przynoszące mu rocznie prawie 100 tys. rubli zysku. Stanisław Zawadzki urodził się 16 listopada 1824 roku w Przewłoce (powiat radzyński) w… Kontynuuj czytanie Wzorowe gospodarstwo dziedzica dóbr kutnowskich Stanisława Zawadzkiego
„Książęce” wesele dziedzica Kutna Witolda Mniewskiego i Joanny Słubickiej
18 listopada 1851 roku w katedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie 23 – letni dziedzic Kutna Witold Mniewski zawarł związek małżeński z 17 – letnią dziedziczką Lubrańca Joanną Słubicką. Sakramentu małżeństwa młodej parze udzielił ks. Tadeusz Pomian hrabia Łubieński, biskup rodopolitański i sufragan diecezji kalisko – kujawskiej, a kilkudniowe uroczystości weselne odbyły w Kutnie i Gołębiewku. Wybranka Witolda Mniewskiego była… Kontynuuj czytanie „Książęce” wesele dziedzica Kutna Witolda Mniewskiego i Joanny Słubickiej
Berlińskie wybryki „kutnowskiego księcia” Witolda Mniewskiego
W ramach represji po powstaniu listopadowym car Mikołaj I zlikwidował Uniwersytet Warszawski. Synowie zamożnych rodzin szlacheckich z Królestwa Polskiego podejmowali studia na uczelniach zagranicznych, w tym na najbardziej prestiżowym Uniwersytecie Berlińskim. W całym XIX wieku przez uczelnię berlińską przewinęło się kilkuset polskich studentów. Wśród nich był również student z Kutna Witold Mniewski, który zasłynął w Berlinie z ekscentrycznego zachowania. Witold… Kontynuuj czytanie Berlińskie wybryki „kutnowskiego księcia” Witolda Mniewskiego
Kutnowskie uroczystości „wzniesienia Orła białego” w dniu 3 maja 1807 roku
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej jesienią 2020 roku przyjął uchwałę ws. ustanowienia roku 2021 Rokiem Konstytucji 3 Maja, podkreślając jej znaczenie „jako ważnego elementu pamięci zbiorowej, oddając hołd wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tego wiekopomnego aktu…”. Po upadku Rzeczypospolitej w 1795 roku, obchody kolejnych rocznic uchwalenia Konstytucji 3 Maja, były zakazane przez cały niemal wiek XIX i początek wieku XX. Wyjątek… Kontynuuj czytanie Kutnowskie uroczystości „wzniesienia Orła białego” w dniu 3 maja 1807 roku
Pobyty cesarza Francuzów w Kutnie i uroczystości napoleońskie w okresie Księstwa Warszawskiego i II RP
5 maja 1821 roku, 200 lat temu na wyspie św. Heleny zmarł Napoleon Bonaparte, twórca Księstwa Warszawskiego i dla wielu pokoleń Polaków symbol walki o niepodległość. Wielu synów szlacheckich z terenu dzisiejszego powiatu kutnowskiego walczyło u boku cesarza Francuzów, a tradycje napoleońskie w Kutnie były bardzo żywe, zarówno w okresie zaborów, jak i w II Rzeczypospolitej. Napoleon Bonaparte dwukrotnie gościł w… Kontynuuj czytanie Pobyty cesarza Francuzów w Kutnie i uroczystości napoleońskie w okresie Księstwa Warszawskiego i II RP
Afera poborowa w Kutnie z naczelnikiem powiatu w roli głównej
Pobór do wojska carskiego uważany był przez Polaków jako zesłanie na Sybir, gdyż często rekruci z ziem polskich trafiali do odległych stron Cesarstwa Rosyjskiego, a służba wojskowa trwała początkowo 25 lat. Wielu potencjalnych rekrutów próbowało uchronić się przed poborem, uciekając się do różnych metod: od symulowania choroby po wręczanie łapówek członkom komisji poborowej. Takie metody stosowano również w Kutnie. Proces… Kontynuuj czytanie Afera poborowa w Kutnie z naczelnikiem powiatu w roli głównej
Turystyczne atrakcje Kutna w II połowie XIX wieku i w początkach wieku XX.
Idea krajoznawstwa w II połowie XIX wieku zachęcała Polaków żyjących pod zaborami do zainteresowania się przeszłością kraju i podejmowania wycieczek turystycznych. Największą popularnością cieszyły się uzdrowiska w Ciechocinku i Nałęczowie. Podróż do Ciechocinka najłatwiej było odbyć pociągiem linii Warszawsko – Bydgoskiej. W 1869 roku swoją podróż do uzdrowiska przez Kutno opisał jeden z mieszkańców Mazowsza Płockiego. Ciechocinek uzyskał połączenie kolejowe… Kontynuuj czytanie Turystyczne atrakcje Kutna w II połowie XIX wieku i w początkach wieku XX.
Poetycka podróż przez Kutno w czasach Księstwa Warszawskiego
Kutno od połowy XVIII wieku znalazło się na trakcie komunikacyjnym łączącym Warszawę z Dreznem. Szlak ten ponownie nabrał znaczenia w okresie Księstwa Warszawskiego, kiedy to pomiędzy obu stolicami podróżował król Saksonii i książę warszawski Fryderyk August, zatrzymując się w Kutnie na nocleg. W grudniu 1808 roku przez Kutno przejeżdżał oficer Wojska Polskiego Ignacy Dembowski, który pozostawił po sobie poetycki opis… Kontynuuj czytanie Poetycka podróż przez Kutno w czasach Księstwa Warszawskiego
Kutnowski cmentarz „w polu”
Najstarszy kutnowski cmentarz chrześcijański zlokalizowany był wokół kościoła parafialnego pw. św. Wawrzyńca. W 1840 roku cmentarz otrzymał nowe ogrodzenie, a kilka lat później kutnowski aptekarz i jednocześnie członek dozoru kościelnego Wincenty Tuszyński ufundował cztery kapliczki w narożnikach ogrodzenia cmentarnego. W tym czasie od kilku dekad funkcjonował już nowy cmentarz „w polu”, przy drodze do Gołębiewa i nie cieszył się początkowo… Kontynuuj czytanie Kutnowski cmentarz „w polu”